Alles wat je wilt weten over isolatieverplegen vanwege Corona in het verpleeghuis en in de thuiszorg

Het doel van alle maatregels rond Corona of COVID19 is om het aantal besmettingen zo beperkt mogelijk te houden. Voor dit artikel hebben we de meest actuele adviezen van het RIVM, Vilans en Verenso op een logische wijze geordend en een aantal veelgestelde vragen beantwoord. Dit is de kennis van nu (17 maart 2020). We zullen deze pagina bijwerken als er nieuwe inzichten zijn.

Onderaan het artikel vind je de bronnen.

Algemene maatregels om besmetting met COVID-19 te voorkomen

De algemene maatregels zijn bekend:

• Schud GEEN handen. Doe de voetbox of vouw je handen voor de borst.
• Voer handhygiëne uit volgens de veilige vijf.
• Hoest en nies in je elleboog.
• Gebruik papieren zakdoekjes en gooi deze direct weg na gebruik, anders is je broekzak een bron van besmetting.
• Houd waar mogelijk 1,5 tot 2 meter afstand.

Daarnaast gelden de algemene hygiëneregels, zoals:

• Draag korte mouwen.
• Houd nagels kort, schoon en ongelakt (ook geen kunstnagels!).
• Houd handen en polsen vrij van ring(en) en polshorloge, dat geldt ook voor de trouwring.

Mocht je je kennis rond handhygiëne willen controleren: doe dan onze e-learning Handhygiëne. Gratis!

Maatregels bij isolatie van Coronavirus

Bij isolatie verblijft de zieke zorgvrager met COVID-19 in een aparte ruimte.

Maatregels zijn:

• Isoleer de zorgvrager in een eenpersoonskamer, het liefst met eigen sanitair.
• Zorg dat buiten deze ruimte duidelijk is dat hier iemand in isolatie wordt verpleegd.

Hoewel nog niet alles bekend is over het virus lijkt het erop dat 14 dagen isolatie voldoende is. En ook dat iemand die niet heel ziek is, minder virusload heeft en dus minder besmettelijk is.

Beschermende materialen bij isolatie Coronavirus

COVID19 is besmettelijk via aerosolen oftewel druppeltjes met virus door de lucht. Die verspreiden bijvoorbeeld bij spreken, hoesten en niezen.

Standaard zijn de beschermende materialen:

• een FFP1 mondmasker
• niet steriele handschoenen
• een PE schort met lange mouwen
• een spatbril, deze schermt je ogen af en voorkomt dat het virus je via je oogslijmvliezen besmet. Een spatbril kun je na gebruik reinigen (onder de kraan afspoelen) en/of desinfecteren (afnemen met 70% alcohol).

Het FFP2-masker draag je in situaties waar VEEL aerosolen vrijkomen. Dat geldt bij handelingen aan een tracheacanule, inbrengen van beademingsapparatuur, maar denk ook aan tandenpoetsen. Laat de zorgvrager zo veel mogelijk zelf de mondzorg uitvoeren en vraag dit te doen als jij (of je collega) buiten de isolatieruimte zijn.

Er worden tekorten in beschermende materialen verwacht, dus er zullen in de toekomst alternatieven benoemd worden.

Isolatieruimte betreden: voorbereiding

De zorgorganisatie moet ervoor zorgen dat je beschikt over de juiste beschermende materialen.

• Neem een afvalzak mee zodat je de gebruikte beschermende materialen direct na de zorg voor de zorgvrager in isolatie veilig kunt afvoeren.
• Neem voldoende handschoenen mee. Bewaar de handschoenen in de verpakking. Als de verpakking in de isolatieruimte is, zorg dan voor minimale afstand van 2 meter van de zieke zorgvrager. Of doe de handschoenen in een afsluitbare plastic zak (ziplock).
• Bewaar handschoenen NIET in schort- of broekzakken: er kunnen kleine gaatjes ontstaan of ze kunnen ongemerkt besmet raken.

Isolatieruimte betreden: beschermende materialen aandoen

Trek buiten de isolatieruimte het beschermende materiaal aan. Werk volgens deze volgorde:

1. Doe het schort aan.
2. Zet het mondneusmasker op, bevestig de clip goed op de neus en zorg dat deze goed aansluit op het gezicht.
3. Trek de handschoenen aan, trek de handschoenen over de manchet van het schort

Isolatieruimte verlaten: beschermende materialen uittrekken

Trek buiten de isolatieruimte het beschermende materiaal uit. Je kunt het beschermende materiaal ook uittrekken in de isolatiekamer, maar houd dan minstens 2 meter afstand van de zorgvrager. Werk volgens deze volgorde:

1. Trek voorzichtig de handschoenen uit* en gooi deze weg in de afvalzak.
2. Doe handhygiëne.
3. Trek het schort uit en verwijder het masker** en gooi deze weg in de afvalzak.
4. Doe handhygiëne.

* Je trekt de handschoenen uit door aan het uiteinde van de handschoen te trekken. Er ontstaat dan een knoedeltje van de handschoen, met de vieze kant naar binnen.

** Trek het schort uit en vouw de vieze buitenkant naar binnen.

Verwijder het masker door het aan het elastiek van je hoofd te halen. Vermijd om het masker aan te raken.

Waarom 2x handhygiëne? Ook bij zeer voorzichtig verwijderen van de beschermingsmaterialen besmet je zeer waarschijnlijk jouw handen met bacterie- en virusload van de besmette zorgvrager. Doe dus direct aan handhygiëne na het uittrekken van de handschoenen en dan nog een keer na uittrekken van schort en masker.

LET OP! Raak in geen geval je gezicht aan VOORDAT je aan Handhygiëne hebt gedaan om te voorkomen dat je het virus richting slijmvliezen (neus, mond, ogen) brengt.

Handhygiëne bij coronavirus

Handhygiëne met handalcohol is het snelst en is bij COVID-19 even effectief als handen wassen. Was de handen als deze zichtbaar verontreinigd zijn of plakkerig aanvoelen.

Doe de e-learning gratis Handhygiëne als je niet meer precies weet hoe het ook weer zit met handen wassen en handdesinfectie.

Contactpunten & COVID19

Het COVID-19 virus kan verspreid worden via contactpunten zoals deurklinken, toiletbediening en lichtschakelaars.

• Maak contactpunten 2 maal daags schoon met:

minimaal 70% alcohol en een wegwerpdoek of keukenrol OF een chlooroplossing. Deze maak je door een 250 ml (een ruim kopje) recent geopende huishoudchloor te doen in 10 liter water. LET OP! Meng chloor(oplossing) NOOIT met andere schoonmaakproducten, chloordamp is levensgevaarlijk.

• Draag tijdens het reinigen van de contactpunten wegwerphandschoenen en doe handhygiëne na het uitdoen van deze handschoenen.

Verleen de zorg die nodig is

Werk waar mogelijk van schoon naar vuil. Lukt dat niet, zoals bijvoorbeeld bij wondzorg, trek dan na het vuile deel de handschoenen uit, doe handhygiëne en trek nieuwe handschoenen aan en ga verder met verlenen van de zorg.

Incomateriaal en hulp bij toiletgang

Voor zover bekend is er geen besmettingsroute van COVID-19 via urine of ontlasting. Uiteraard houd je bij verschoning van inco-materiaal of hulp bij toiletgang de gebruikelijk hygiënevoorschriften aan. Vermijd direct contact met lichaamsvloeistoffen.

Mobiele telefoons, tablets en andere devices

LET OP! Ook mobiele telefoons en computers (voor elektronische zorgdossiers) vormen een besmettingsbron. Houd deze zoveel mogelijk buiten de isolatieruimte.

• Neem je telefoon in elk geval NIET op tijdens de zorg.
• Reinig de telefoon, tablet of toetsenbord indien nodig met 70% alcohol en wegwerkdoek of papieren handdoek.

Veelgestelde vragen over het Coronavirus / COVID-19

Waarom dragen we niet bij elke zorgvrager een masker?

Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij of zij kan verspreiden. Bij mensen die niet hoesten of niezen is het dragen van beschermende materialen niet nodig.

Ik lees niks over desinfecterende zeep, hoe zit dat?

Bij zeep is het belangrijk dat deze uit een pompje komt. Fabrikanten hebben desinfecterende zeep bedacht, maar dat voegt niks toe. De combinatie van water en zeep zorgt bij juiste toepassing voor dat je de micro-organismes van je handen verwijdert. Waarbij een belangrijk deel wegspoelt met het water.

Hoe zit het met zorgvragers met dementie?

Voor mensen met dementie is er een extra complicatie: ze vallen meestal in de hoogrisicodoelgroep van het COVID-19, maar ze kunnen de maatregelen niet begrijpen of onthouden. Je kunt hierover contact opnemen met de GGD.

Er is geen vloeibare zeep, alleen een blok zeep. Wat zal ik doen?

Als er geen zichtbare verontreiniging is, kun je ook kiezen voor handdesinfectie. Is er wel zichtbare verontreiniging? Check of er afwasmiddel is. Gebruik dit in plaats van vloeibare zeep. Geen afwasmiddel? Gebruik alleen water. Een blok zeep kun je beschouwen als besmet.

Maar ik heb geen FFP1 masker en/of andere beschermingsmiddelen

LET OP! Dit advies is gebaseerd op gezond verstand en de vele vragen die we hierover krijgen.

Er is (vooralsnog) geen alternatief gegeven voor FFP1 en FFP2 maskers. Voor de andere beschermingsmiddelen: een weggooi-plastic halterschort is beter dan niks. Draag in elk geval korte mouwen, zodat je handen en polsen goed kunt reinigen en geen virusload meeneemt op je mouwen. Misschien heb je een vuurwerkbril, die schermt ook de ogen aan de zijkant af. Een spatbril of vuurwerkbril kan tussendoor gereinigd worden (afspoelen met water en vloeibare zeep of reinigen met 70% alcohol).

Wil je op de hoogte gehouden worden over e-learning over Corona, schrijf je dan in.

Ja, houd mij op de hoogte

Bronnen:

https://lci.rivm.nl/richtlijnen/covid-19

https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden#Vragen%20over%20voorkomen%20besmetting

https://publiekzipnet.nl/protocollen/druppelisolatie/

https://www.zorgvoorbeter.nl/nieuws/coronavirus-advies-zorgorganisaties

https://www.vilans.nl/artikelen/tips-omtrent-het-coronavirus-en-de-verpleeghuiszorg