Bij elke drogist kun je zelfzorgmedicijnen halen. Maar mag je jouw cliënt een paracetamol geven als hij hoofdpijn heeft?
Wet BIG
In de wet BIG wordt geregeld welke beroepen geneeskundige handelingen mogen uitvoeren. Artsen, tandartsen en verloskundigen zijn zelfstandig bevoegd om geneeskundige handelingen uit te voeren. Zo mag alleen een arts (tandarts/verloskundige) medicijnen voorschrijven. Zij kunnen sommige taken uitbesteden aan anderen, bijvoorbeeld aan verpleegkundigen en verzorgenden. Verpleegkundigen en verzorgenden mogen geen medicijnen voorschrijven. Maar zij mogen bijvoorbeeld wel medicijnen aanreiken en/of toedienen.
Bevoegd
Medicijnen aanreiken en toedienen zijn (op zich) geen voorbehouden handeling. Alleen bepaalde toedienvormen, denk aan injecteren, zijn dat wel. Een arts kan taken aan anderen uitbesteden als zij/hij erop kan vertrouwen dat die ander weet wat zij/hij doet. Als je een bepaalde opleiding hebt gevolgd dan kunnen de arts en de zorgorganisatie verwachten dat je tijdens je opleiding voldoende kennis hebt verkregen over medicijnen, werking, bijwerkingen enzovoort. En dat je daarmee bevoegd bent om de handeling uit te voeren.
Bekwaam
Maar het belangrijkste meetpunt ligt bij de vraag of je bekwaam bent. Bekwaam word je ondermeer door de handeling vaak genoeg te doen (denk aan het injecteren). En bekwaam word je ook door scholing. Met scholing houd je je kennis up to date en breid je je kennis uit, denk bijvoorbeeld aan de afspraken rond de medicatieketen. Zodat je weet wat je doet en wat de gevolgen van jouw handelen kunnen zijn.
Hoe bepaal je of je bekwaam bent?
Vragen die je jezelf kan stellen om te kijken of je jezelf voldoende bekwaam bent:
- Ben je in staat om de gevolgen van jouw handelen te overzien?
- Heb je recent scholing gehad op dit gebied?
- Voer je de handelingen regelmatig uit (heb je routine)?
- Weet je wat je moet doen als de handeling fout gaat?
Paracetamol: mag dat?
Als je voldoende weet van medicatieveiligheid, dan weet je het antwoord op de vraag of je de zorgvrager een paracetamol mag geven. Ja, dat mag, maar alleen als paracetamol op de toedienlijst staat. Medicijnen voorschrijven is een voorbehouden handeling die alleen een arts mag uitvoeren. De arts kan immers bepalen of er geen wisselwerking is met andere medicijnen. En de arts weet of er bijvoorbeeld allergieën of reacties bekend zijn van de zorgvrager met paracetamol.
Dus: staat paracetamol op de toedienlijst (bijvoorbeeld bij zo nodig medicatie) dan mag je deze aan de zorgvrager geven. Staat paracetamol niet op de toedienlijst? Dan kun je de zorgvrager aanraden om contact op te nemen met zijn arts. En bij een ja aangeven om paracetamol op de toedienlijst te laten zetten. Wist jij dat?
Bekwaam blijven als verpleegkundige en verzorgende
Als je in een periode van 5 jaar minimaal 184 uur besteedt aan deskundigheidsbevordering, dan beschik je over voldoende kwaliteit om je vak uit te oefenen, volgens de door de beroepsgroep opgestelde standaard. Van die 184 uur kun je als verpleegkundige 104 uur naar eigen keuze invullen en als verzorgende 124 uur. De overige uren (minimaal 80 als verpleegkundige en minimaal 60 als verzorgende) moet je besteden aan geaccrediteerde cursussen, opleidingen of congressen: die zijn gekeurd en van voldoende niveau bevonden door een onafhankelijke accreditatiecommissie.
Volg je geaccrediteerde scholing, dan voert de aanbieder presentie op en zo worden geaccrediteerde punten automatisch in je dossier bijgeschreven. De overige deskundigheidsbevorderende activiteiten moet je zelf opvoeren in je portfolio.
(Bron: Site V&VN)
Geaccrediteerde e-learning
Al onze e-learning vanaf niveau 3 en hoger is geaccrediteerd bij de het kwaliteitsregister V&VN. Helaas is accreditatie voor niveau 1 en niveau 2 niet toegestaan bij het Kwaliteitsregister.
4 reacties
Je blijft wel bekwaam als je minimaal 184 punten haalt, maar niet bevoegd. Ik haalde meer dan 200 punten, maar door werk in het buitenland niet het aantal uren dat gewerkt moet worden en ben mijn Nederlandse helaas bevoegdheid kwijtgeraakt.
Ha Alie, klopt. Om bevoegd te blijven moet je gedurende 5 jaar in totaal minimaal 1000 uren verpleegkundig werk doen en zo niet, dan wordt het herregistreren. Balen!
Bedankt voor je blog. Je schrijft dat je een bepaalde opleiding gevolgd moet hebben en bekwaam bent met voldoende scholing. Onduidelijk blijft wat voldoende is en wie er geschoold mag worden? Concreet: Mag een niveau 1 of 2 geschoold worden in het geven van medicatie en is bijscholing hiervoor voldoende?
Hoi Etienne, graag gedaan. Ja, niveau 1 en 2 mag geschoold worden voor het aanreiken en klaarzetten van medicatie. Dit betekent dat de regie en de verantwoordelijkheid voor de medicatie bij de zorgvrager ligt. Denk aan een zorgvrager met reuma die zelf niet de potjes of zakjes openkrijgt van de medicatie. Onze e-learning Medicatieveiligheid Aanreiken Klaarzetten is speciaal voor deze doelgroep. In de e-learning ook aandacht hoe je kunt signaleren dat een zorgvrager die regiefunctie aan het verliezen is (denk aan dementie). Natuurlijk moet een organisatie zorgen dat medewerkers de kennis daadwerkelijk toepassen, denk aan het aftekenen van medicatielijsten, het hebben van MIC en MIM procedures.