Online leren kan in verschillende vormen, maar hoe kom je nu tot een goede mix van leeractiviteiten? Ik deel graag met je hoe je dat kunt aanpakken. En ik ben natuurlijk benieuwd naar hoe jij blended elearning aanpakt. Onderaan het artikel op het blog kun je reageren. Maar eerst: de drie stappen om te komen tot blended elearning.
Stap 1: wat is je doel?
In stap 1 bepaal je: wat is je leerdoel: wat moeten mensen na de leerinterventie kennen en of kunnen? Dat kunnen heel verschillende soorten leerdoelen zijn. Je kunt mensen vaardigheden leren; je kunt willen testen “wat weet deze persoon al over dit onderwerp?” Natuurlijk is kennis opdoen ook een veelvoorkomend doel bij leren. Maar meningsvorming kan ook een belangrijk doel zijn. Evenals het informatie delen met belangrijke anderen, zoals collega’s.
Stap 2: welke leeropties heb je bij blended elearning?
Voordat e-learning er was, had je natuurlijk ook keuze uit diverse opties waarvan de klassikale scholing de meest voor de hand liggende is. Met de introductie van e-learning denken veel mensen direct aan een online cursus. Natuurlijk een prima keuze, maar er is meer.
Welke mogelijkheden zijn er dan? Wat kun je allemaal inzetten? Je kunt online de volgende leeropties inzetten:
- een online cursus inzetten waarin je kennis aanbiedt
- een webinar, een online college waarin je kennis kunt delen en kunt discussieren
- een online toets waarmee je kennis kunt toetsen
- een online forum waarin deelnemers ervaringen kunnen uitwisselen over hun leerproces
- je kunt een app laten ontwikkelen zodat kennis op het juiste moment beschikbaar komt
- je kunt in een online beschermde informatie laten verzamelen door de deelnemers (denk aan Yammer)
- je kunt een game ontwikkelen waarmee je de werkelijkheid nabootst en door gerichte feedback nemen kennis en vaardigheden van deelnemers toe
- online vragenlijst laten invullen
- online informatie opzoeken en gebruiken
Offline zijn er natuurlijk ook veel mogelijkheden. Je kunt een kleine kennisoverdracht (“Er is een nieuw protocol over onderwerp X. Het scheelt nauwelijks met het oude, maar op 1 punt wijkt het af. Namelijk …”) via de mail doen of tijdens een werkoverleg bespreken. Ook zie je in de zorg de nodige jobaids: superkorte werkinstructies ter grootte van een creditcard waarop je de belangrijkste info snel kunt nalezen. Daarnaast zijn er naslagwerken, protocollen, richtlijnen en ander leeswerk dat je kunt gebruiken.
Voor de zorg is er het skillslab, om vaardigheden van mensen te oefenen. En natuurlijk zijn er klassikale bijeenkomsten in allerlei soorten en maten: een refereermiddag, een klassikale cursus, een lezing.
Stap 3: combineer leerdoel met de meest geschikte leeroptie
En nu komt natuurlijk het lastige om de hoek kijken: welke leeroptie ga je inzetten? Om je inzicht te geven heb ik een aantal voorbeelden uitgewerkt.
Kennis en vaardigheid: e-learning en skillslab
Als je bijvoorbeeld wilt dat medewerkers aan BIG-registratie moeten voldoen, dan betekent het dat ze zowel bevoegd als bekwaam moeten zijn. Bekwaam worden in een handeling, dat moet je oefenen in het skillslab. Want je kunt in e-learning natuurlijk leren hoe je een intramusculaire injectie zet, maar dat moet je ook in de praktijk nog kunnen laten zien. Maar de theorie intramusculair injecteren – hoe je dat doet en wat daar de voorwaarden voor zijn – kun je prima in e-learning doen. Voor risicovolle handelingen zie je dus vaak een combinatie van e-learning en skillslab. Kennis in de e-learning en vaardigheden in het skillslab.
Kennis: e-learning met on the job reminders (of toch iets anders???)
Als je puur kennis wilt overdragen dan is een online cursus daar erg geschikt voor. Denk bijvoorbeeld aan de online cursus handhygiëne die ik heb ontwikkeld. Dat is een overzichtelijk onderwerp waar mensen vaak al het één en ander van weten en met zo’n e-learning zet je dan de puntjes op de i over wat mensen precies moeten kennen en gaan doen. Je kunt ze daarin ondersteunen door bijvoorbeeld in het toilet de stappen te hangen over goed je handen wassen.
En toch … soms heb je als hoofddoel kennis verwerven. Maar heb je ook belangrijke nevendoelen. Ik sprak vorige week met een hoofd opleidingen en die organiseerde in het kader van de handhygiëne een dag handen wassen. Ik meldde hem dat daar toch betere, efficiëntere alternatieven voor zijn, zoals mijn e-learning handhygiëne. Hij was het daar zeker mee eens, maar voor zijn handenwas-dag was iedereen uitgenodigd. Bestuurders, managers, keukenpersoneel, verzorgenden, schoonmakers, receptionistes. Na een woelige reorganisatie gebruikte hij deze klassikale bijeenkomst over handen wassen als bindmiddel om de gelederen weer te sluiten. Terecht dat je dan een andere insteek kiest.
Wat weten mensen al: een vragenlijst voor de cursus
Als je wilt kijken wat iemand al weet over een bepaald onderwerp en je wilt dat mensen daarover met elkaar in gesprek raken tijdens een bijeenkomst, dan kun je als voorbereiding op zo’n bijeenkomst een vragenlijst laten invullen over dat onderwerp. Dan krijg je al een idee van wat mensen eigenlijk al over dit onderwerp weten. En zeker als je het hebt over medewerkers met een verschillende achtergrond, dan kun je ook kijken of de kennis van die verschillende medewerkers op elkaar aansluit. Missen bepaalde medewerkers kennis over een bepaald onderwerp? Zo kun je dat makkelijk de gaten in beeld krijgen.
Als je pas tijdens de cursus had gevraagd of medewerkers bekend zijn met een meetinstrument voor dementie en een juist gebruik, dan is dat veel ingewikkelder. De valkuil is dat mensen tijdens de cursus zeggen: “Ja hoor, ik wist wel dat ik daar dat meetinstrument voor moet gebruiken.”.
Het gaat er dan niet zozeer om of het goed of fout is – of mensen slagen voor hun toets – maar wel: wat weten mensen nu eigenlijk al over een onderwerp en zitten er gaten in die kennis? Want dan kun je heel specifiek op die gaten in die kennis tijdens de klassikale cursus ingaan. Goed voorbeeld dus van blended learning.
Kennis die nog niet is uitgekristalliseerd: een webinar
Je bent een grote organisatie en je wilt een app gaan gebruiken om makkelijker in contact te treden met je vrijwilligers van de locaties. Er zijn diverse apps die daarin voorzien en alle apps hebben voor- en nadelen. Er wordt besloten met een van de apps te gaan werken tijdens een pilot.
Je collega’s moeten dus kunnen werken met de app. E-learning is hier te vroeg, want misschien zeggen jullie na de pilot de app vaarwel. Wat dan? Klassikale scholing? Zonde van de reistijd, je collega’s zitten verspreid over het land en zo ingewikkeld is die app niet. Wat dan wel? Een filmpje op intranet is wel heel weinig interactief. In overleg met deze organisatie is gekozen voor een webinar, een online college. Deelnemers loggen in en zien het scherm van de presentator en horen zijn stem en kunnen vragen stellen. Na het webinar kregen de deelnemers op papier de stappen en voorbeeldmails die ze naar hun vrijwilligers kunnen sturen.
Leren en ervaringen uitwisselen: Yammer
Je begeleidt een verandertraject in de organisatie. Naast allerlei leeractiviteiten wil je ook dat deelnemers tussen de bijeenkomsten door ervaringen en kennis kunnen delen met elkaar. Dat kun je faciliteren met bijvoorbeeld een platform als Yammer. Yammer is een soort online verzamelplaats waar je bijvoorbeeld documenten kunt delen met elkaar. In Yammer kun je ook vragen stellen aan de andere deelnemers: hoe pakken jullie dat aan? Zo blijf je met elkaar aan de praat over wat je aan het leren bent, je kunt kennis en ervaring met elkaar uitwisselen en elkaar bemoedigen gedurende het verandertraject. En als het je lukt om deelnemers ook hun mislukkingen en successen te laten delen, dan kun je daar ontzettend veel van leren.
Tot slot
Ik hoop dat je zo inzicht hebt gekregen in hoe je de juiste mix samenstelt om aan blended e-learning te doen. En natuurlijk blijft het van belang om te toetsen in de praktijk of de blended elearning net zo werkt als je vooraf had ingeschat. Heb jij interessante blends gezien, ervaren of ontworpen? Laat het weten in de reacties.
Lees ook het artikel over hoe je e-learning ontwikkelt met Recept e-leren
Artikel geschreven door:
Hedwig Schlötjes-Belle
Hedwig Schlötjes is de gedreven oprichter van E-learning Made Easy. Door haar jarenlange ervaring in de zorg en als trainer, was zij van mening dat er in de zorg e-learning nodig is die uitgaat van de dagelijkse praktijk en leerbehoefte van de medewerkers. In 2018 werd de Leren=Leuk Academie gelanceerd, met daarin een complete leerlijn voor elk functieniveau. Benieuwd geworden? Kom hier meer te weten over Hedwig en haar team.
