De nieuwe lockdown is afgekondigd tot 19 januari. En dat roept vragen op over leren. Klassikaal leren wordt beperkt doordat je maximaal met 3 personen buiten je huishouden mag samenkomen. En dan is er ook nog de factor van werkdruk: meer zieke collega’s en collega’s die afwezig zijn omdat ze in quarantaine moeten zitten. Naast de zorgvragers met corona. En toch: ook in deze tijd zijn er onderwerpen waarmee je als organisatie of zorgprof aan de slag moet. Welke opties zijn er eigenlijk? Het helpt om breed te kijken hoe mensen leren.
Leren doen we dagelijks, ja ook jij
We leren allemaal en doen dat dagelijks, ook jij. Natuurlijk is dit lang niet altijd kennis die je voor werk gebruikt. Ook een nieuw recept of een manier om je puppy beter te laten luisteren zijn leeractiviteiten. Anders, maar toch ook vergelijkbaar.Â
Youtube: leren via video’s
Naast filmpjes over poezen en puppies vind je op YouTube heel veel instructievideo’s. Google maar eens How to… YouTube en je vindt miljoenen hits. Als je kijkt naar veelbekeken How to’s dan valt dit op:
- het is een precieze uitleg (hier dus sterk visueel)
- in de uitleg zie je vaak ook wat je niet moet doen (check make up tutorials)
- aan het eind of in een vervolg leer je over uitzonderingssituaties
Dit is in een notendop het succes van YouTube voor leren.
Wanneer is leren via video’s zinvol?
Een video is nuttig als je iets moet doen, iets moet uitvoeren. Hoe krijg je ook weer een nieuwe simkaart in je iPhone? Hoe spuit je oren uit? Dat zie je iemand voordoen in de video. Aanvullend heb je nodig welke materialen iemand gebruikt, liefst zo gedetailleerd mogelijk. En ook: waar je eventueel aanvullende informatie vindt.
Wat steek ik in algemeenheid op van video’s op Youtube?
Wat ik ervan leer is dat het niet altijd superstrak en superprofi hoeft om een zinvolle leerervaring te maken. En ook dat je met een korte video van tussen de 5 en 10 minuten een zinvolle leerervaring kunt creëren. Bij E-learning Made Easy gebruiken we video’s om een handeling te laten zien. Of om in meer verhalende vorm theorie of een lastige vakterm uit te leggen. Zodat je het brein op een andere manier benadert dan alleen maar met leeswerk.
Lezen!
Lezen is natuurlijk een veelgebruikte vorm als je iets wilt leren. Denk aan een (les)boek. Of, online, een blog 😉 zoals nu. Ook voor jou is het lezen van online artikelen dus een manier om je kennis up to date te houden. Een goed blog kent overigens een goede opbouw en ziet er aantrekkelijk uit.
Online lezen
Kan online lezen voor medewerkers ook een manier zijn om kennis up to date te houden? Veel zorgorganisaties hebben intranet. Ik denk ook (en misschien heb ik nu zo meteen boze lezers…) dat intranet weinig uitnodigend is voor medewerkers. Of dat er ontzettend veel informatie te vinden maar dat er weinig ordening is, zodat het uiteindelijk onvindbaar is voor je collega’s, tenzij ze precies weet wat ze zoekt.
Auw.
Ben je er nog?? Is dit herkenbaar of is intranet bij jouw organisatie wel een startpunt voor medewerkers voor informatie en nieuws?
E-learning
Natuurlijk mag e-learning niet ontbreken in dit rijtje. Zelf doe ik graag e-learning als het gaat om kennis opdoen. En het is fijn (en dat weet ik via onze cursisten) als je veel moet oefenen om iets onder de knie te krijgen. Dat zien we bij SOAP rapporteren (veel oefenen met hoe je een SOAP rapportage maakt) en bij e-learning Vakbekwaam Indiceren: hoe stel je nou een indicatie in Omaha System op?
Voor ondernemers is e-learning vaak beperkt tot opgenomen lessen op video. Ik vind dat niet ideaal. Ik lees liever tekst en met toetsvragen toets ik of ik het heb begrepen. Juist een toets geeft me het gevoel van voortgang. In mijn vakgebied (ondernemen en e-learnings ontwikkelen) zie ik dat maar heel weinig.
Goede e-learning bevat naast tekst interacties; in een interactie moet de cursist zelf aan de slag met het geleerde. Bijvoorbeeld door een toetsvraag of opdracht te maken. In een e-learning zitten uiteraard ook beeld, video’s, geluid en ondersteunende materialen. Cursisten kunnen dan bijvoorbeeld een stappenplan downloaden.
Online klaslokaal
Niet alles is geschikt voor e-learning. En dan denk ik aan leren waarbij discussie en nuances belangrijk zijn. Dan is het online klaslokaal fijn. Dat kan via Zoom, Teams of Skype. Vooraf denk je misschien: maar ik ken die anderen niet. Maar doordat je bezig bent rond een bepaald onderwerp, is dat gevoel eigenlijk altijd binnen 5 minuten verdwenen.
Belangrijk is wel dat je, net als in een echt klaslokaal, wat huisregels vaststelt. Door elkaar praten is in een klas al hinderlijk, maar online helemaal. Het geluid wordt dan 1 grote onverstaanbare brei. Bij meer dan 5 deelnemers is het een must om het geluid van alle deelnemers, die niet de spreker zijn, te muten. Er is altijd wel iemand met geluid op de achtergrond, wat dus hinderlijk is. En vragen stellen kan eenvoudig met hand opsteken. Of via de chatbox.
In onze eigen online intervisie bij Vakbekwaam Indiceren merken we vaak dat het de eerste 5 minuten spannend is. En ook met de chatbox is het even wennen. Maar het fijne is dat iedereen net meer tijd heeft om na te denken en daardoor ook mensen aan bod komen die normaal wat terughoudender zijn.
Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen met leren in deze Coronatijd. Aanvullingen zijn van harte welkom in de comments!
Misschien interessant voor jou:
Artikel geschreven door:
Hedwig Schlötjes-Belle
Hedwig Schlötjes is de gedreven oprichter van E-learning Made Easy. Door haar jarenlange ervaring in de zorg en als trainer, was zij van mening dat er in de zorg e-learning nodig is die uitgaat van de dagelijkse praktijk en leerbehoefte van de medewerkers. In 2018 werd de Leren=Leuk Academie gelanceerd, met daarin een complete leerlijn voor elk functieniveau. Benieuwd geworden? Kom hier meer te weten over Hedwig en haar team.

TIP: Ik kwam de site van leervoorkeuren (nee, niet leerstijlen) tegen: http://leerscan.nl
Daar kun je gratis een scan doen om te ontdekken welke leervoorkeur je hebt. Het is gebaseerd op het boek ‘Liefde voor leren’ van Manon Ruijters en onderzoek dat ze samen met Robert-Jan Simons heeft gedaan. Je ontdekt bijvoorbeeld of je liever teksten leest, samen leert, in het diepe springt, etc.
Hoi Paul
leuke tip! Ik ben niet zo’n voorstander van leerstijlen (maar dat wist je al 😉 maar dit ga ik zeker nog eens kijken. Wat is jouw voorkeur? Zonder test houd ik in elk geval van lezen en van duidelijke instructiefilmpjes. Zal je niet verbazen…
Als opleider in talen volg ik met veel interesse je publicaties over e-learning. Je tips met betrekking tot e-learning en leerprocessen zijn waardevol voor elke discipline.
Bij wijze van experiment probeer ik al 2,5 jaar op informele wijze Russisch te leren. Omdat deze taal een van de gecompliceerdste talen ter wereld is, voel ik nu, na mijn eerste cursus in Rusland, een lichte spijt over veel verloren uren. Onder leiding leren is (voor deze strak geordende taal) vele malen efficiënter. Als opleider Nederlands als tweede taal (dus voor anderstaligen) heb ik de ervaring dat lessen in combinatie met informeel leren een gouden combinatie is. Cursisten met een schoonmoeder die geen Engels spreekt, leren het snelste!
Een van de positiefste ontwikkelingen in mijn lange leerleven is dat – door internet- mensen veel meer dan vroeger bereid zijn om kennis ter beschikking te stellen en elkaar te helpen en ik doe daar graag aan mee.
Hoi Margreet, interessant om Russisch te leren. Heb ik ooit een blauwe maandag gedaan. Ik wist niet dat het een van de moeilijkste talen is… 😉 Als je van leren een leuke ervaring kunt maken, dan werk je aan de interne motivatie van mensen. Onze cursistensite heet niet voor niet lerenisleuk!
Herkenbaar wat je schrijft over gluren bij de buren. Ook ik leer graag van netwerken en contacten met anderen. Je inspiratiesessie lijkt me een mooie gelegenheid om met jou kennis te maken bovendien! De vraag die mij op het moment bezighoudt is: Hoe maak je elearning die meer is dan een “boek op de computer”?
groet,
Machteld
Hoi Machteld,
leuk om nader kennis te maken. Hebben we elkaar niet eens ontmoet bij Noordhoff? Ik denk dat het de kunst is om van e-learning geen omgevallen boekenkast te maken. Hoe je dat doet, is niet een twee drie hier uit te leggen 😉 Hopelijk tot ziens op de inspiratiesessie!
Hoi Hedwig,
leuk artikel. Ik moet eerlijk bekennen dat we bij ons een vrij saai intranet hebben….
groet,
Eelco
Hoi Eelco,
Schrale troost: jullie zijn vast niet de enigen!
Ik ben nu ook bezig met een online cursus Russisch. Hier wordt ook veel met filmpjes en dergelijke gewerkt. Toch moet ik toegeven dat ik liever klassikaal zit dan dat het allemaal interactief moet. Het eenrichtingsverkeer wint het nog niet van interactie.
Prachtig dat je deze interessante blog met lezers deelt. Het is zeker een aanrader voor veel ouders, zodat ze hun kinderen helpen productief te blijven. Natuurlijk zal ik mijn kinderen deze blog ook laten lezen.