Wist je dat er in Nederland naar schatting jaarlijks 40.000 tot 50.000 ziekenhuisopnames plaatsvinden vanwege medicatiefouten? Dat zijn er ontzettend veel. Hoe ontstaan die fouten en wat doe je als je een medicatiefout maakt of ziet?
Hoe ontstaan medicatiefouten?
De meeste medicatiefouten ontstaan door menselijk handelen. Bijvoorbeeld omdat de overdracht niet duidelijk was, de verkeerde dosis werd gegeven, het verkeerde medicijn werd toegediend of omdat het recept dat de arts per telefoon doorgaf, verkeerd werd begrepen. Soms kan een medicatiefout grote gevolgen hebben. Er zijn schattingen dat er elk jaar bijna 1000 doden vallen door medicatiefouten in Nederland. Gelukkig valt het vaak ook mee. Wat moet je doen als je een medicatiefout maakt of opmerkt?
MIC melding
Als je een medicatiefout opmerkt, moet hiervan een melding gemaakt worden. In veel organisaties heet dit een MIC melding (melding incident cliënt). De meeste organisaties hebben afspraken over hoe die melding gedaan wordt en hoe je eventueel de collega erbij betrekt die de fout maakte. Want als jij bij meneer de Vries komt en je ziet dat hij gisteren geen bloedverdunners heeft gekregen toen jouw collega Wanda aan het werk was, maak jij dan de MIC of is het beter als Wanda die maakt?
Doel van de MIC
Het doel van een MIC melding is om te leren van de fout. Het doel van de MIC is niet om de schuldige aan te wijzen. Natuurlijk staat niemand op met het idee: ik ga vandaag eens lekker een medicatiefout maken. Houd er dus ook rekening mee dat iemand even de hakken in het zand zet bij het constateren van de fout.
Hangt het af van de ernst van de fout?
We krijgen regelmatig de vraag of je ook een MIC moet invullen als er niks is gebeurd. En het antwoord is: ja, na een medicatiefout moet je altijd een MIC invullen. Juist omdat de insteek is dat je kunt leren van de fout en hopelijk voorkom je zo ook medicatiefouten in de toekomst die wel gevolgen kunnen hebben.
Rol van de organisatie
De organisatie moet de kaders aangeven, zodat voor iedereen duidelijk is hoe een MIC melding gemaakt wordt en hoe deze wordt opgevolgd binnen het team. Maar een organisatie speelt ook een belangrijke rol bij het bewaken van de afspraken: houdt iedereen zich aan gemaakte afspraken, geldt dat ook voor de specialist ouderengeneeskunde? Is iedereen voldoende opgeleid om zijn of haar taken in het medicatieproces goed uit te voeren?
En hoe zit dat bij jou? Maak jij altijd een MIC melding? En krijgt dat dan voldoende follow up? Zijn de procedures voldoende helder?
Wil je zorgen dat jij geen medicatiefouten maakt? Doe dan de e-learning Medicatieveiligheid. Daarin leer je waar je op moet letten en hoe het zit met dubbele controle en hoe je dat bijvoorbeeld doet in de nacht of in de thuiszorg.
Vraag de brochure aanNaar de webshop | Offerte aanvragen (vanaf 10 personen)
Wat is een MIC Melding?
Een MIC melding is de afkorting voor een Melding Incident Cliënt. Naast een MIC melding is er ook een MIM melding. Dan gaat het om een Melding Incident Medewerker.
Een MIC melding gaat over iets dat niet goed gaat in de zorg van een zorgvrager. Het is een speurtocht naar hoe het kon gebeuren dat de zorg voor de cliënt niet goed ging. Bij een MIC melding gaat het er niet over om een schuldige aan te wijzen, maar probeer je met elkaar te kijken of je in het zorgproces kun verbeteren zodat dit in de toekomst niet meer gebeurt.
Wat is het doel van een MIC?
Het doel van een MIC (Melding Incident Cliënt) is om te onderzoeken hoe een fout in de zorg van een cliënt een volgende keer voorkomen kan worden.
Artikel geschreven door:
Hedwig Schlötjes-Belle
Hedwig Schlötjes is de gedreven oprichter van E-learning Made Easy. Door haar jarenlange ervaring in de zorg en als trainer, was zij van mening dat er in de zorg e-learning nodig is die uitgaat van de dagelijkse praktijk en leerbehoefte van de medewerkers. In 2018 werd de Leren=Leuk Academie gelanceerd, met daarin een complete leerlijn voor elk functieniveau. Benieuwd geworden? Kom hier meer te weten over Hedwig en haar team.
Ik vind dat je een mic dient in te vullen. Of er kan nog door de arts gekeken worden hoe verder. En JD kan er van leren. Je doet het niet expres
Wat gebeurd er met een vig als je een paar cliënten vergeet medicatie te geven
Hoi Wendy, als VIG kun je niet voor de tuchtrechter geroepen worden. Maar ik denk wel dat je iets uit te leggen hebt en wellicht volgt ontslag.
Als de gemalen medicatie op de grond valt en ik zie dat van een collega, en deze zegt ach het is maar paracetamol. Moet ik daar een MIC van invullen? Ben zelf nog leerling.
Dag Dientje,
bij mijn weten is de reden om een MIC te maken dat de cliënt (mogelijk) in gevaar is geweest. Dat is hier niet het geval. Dan is een MIC dus niet aan de orde. MAAR: was het een gevaarlijk medicijn geweest zoals cytostatica dan zou je zowel een MIC en MIM moeten invullen. Succes!
Moet er ook een mic worden ingevuld als cliënt medicatie weigert? Denk bijvoorbeeld aan oogdruppels
Nee, een MIC vul je in als er een incident is geweest of fout is gemaakt, denk aan het verkeerde medicijn. Natuurlijk noteer je de weigering wel in het zorgdossier van de cliënt, nadat je eerst hebt geprobeerd om de cliënt te overtuigen dat hij dat niet moet doen (hij krijgt het medicijn niet voor niks). Bij medicatie die dringend nodig is, zoals insuline, kan het nodig zijn dat je snel schakelt met de arts.
Wat als ik een foutieve mic melding constateert, hoe kan dit aangepast worden, als deze al verstuurd is.
Ik vind hierover geen varichtlijnen/ procedure hierover.
Daar is niet een standaard antwoord op, dus je zal daar intern over in gesprek moeten gaan.
Wat te doen als je als huishoudelijk medewerkster repen ongeopende medicijnen vindt? (Cliënt haalt schouders op en zegt dat het om onbelangrijke medicijnen gaat.)
Hoi Judith, als een client geen problematiek heeft zoals dementie, dan kun je hooguit adviseren om dit naar de apotheek te brengen (en in elk geval veilig op te bergen voor kinderhandjes en/of huisdieren). Als dat wel het geval is, zou de medewerker dit kunnen bespreken met de leidinggevende.
Wegens werdruk gebeurd het vaak dat het vergeten word af te tekenen of te geven. Hoe kun je dit voorkomen- zijn hier hulmiddelen voor?
Ha Rayane, het zou makkelijk zijn als je er een systeem voor had. Maar nee, zo werkt het helaas niet. Met elkaar moet medicatieveiligheid een prioriteit zijn, zowel het geven als het registeren en rapporteren. Dat betekent dat elk teamlid er elkaar op aanspreekt als er bijvoorbeeld niet gerapporteerd is. En als medicatie vergeten is, moet er een MIC melding gemaakt worden. Succes!