Vanaf 2015 is de indicatiestelling voor verpleging en verzorging van de thuiszorg weer terug bij de wijkverpleging, nadat deze gedurende een jaar of 10 bij het CIZ was geweest. In het Normenkader zijn de nieuwe kaders vastgesteld, waaronder meer aandacht voor eigen regie, zelfmanagement en inzet van het eigen netwerk om de zorgvraag op te lossen. En er werd afgesproken dat na een overgangsperiode de indicatie uitsluitend door niveau 5 verpleegkundigen mocht worden uitgevoerd. Tijdens de overgangsperiode mochten ook niveau 4 medewerkers de indicatie stellen.
In de praktijk gold die overgangsregeling langer voor organisaties en moesten indicaties van PGB’s al eerder uitsluitend door niveau 5 verpleegkundigen worden gesteld.
Niveau 5 verpleegkundige: wanneer ben je dat?
De definitie voor niveau 5 verpleegkundige is strikt gesteld en er valt ook niet tegen in beroep te gaan. Je bent alleen niveau 5 als je de HBO V of MGZ hebt gedaan of als je de inservice A met wijkaantekening hebt.
Heb je de inservice A maar geen wijkaantekening en wel 35 jaar werkervaring in de wijk… Dan ben je geen niveau 5 en mag je niet indiceren. Heb je een inservice A gedaan en later een post HBO opleiding? Ben je dementiecasemanager met een HBO opleiding? Ben je een ambulancebroeder die op zoek is naar een iets minder hectische baan? Voor al deze mensen geldt dat je dan geen indicaties mag stellen.
De enige oplossing voor al deze mensen is om een (verkorte) HBO V opleiding te gaan volgen, maar als je 35 jaar ervaring hebt in de wijk of al een HBO opleiding hebt, dan kun je begrijpen dat iemand zegt: daar heb ik geen zin in.
Uitstroom van medewerkers
Van de week had ik iemand aan de lijn die aangaf ander werk te gaan zoeken nu ze niet meer mocht indiceren als inservice opgeleid medewerker. Ze was er helemaal klaar mee. Dat is toch jammer? En ook problematisch, want er is bij die organisatie geen niveau 5 verpleegkundige die nu de indicaties gaat stellen. Want er is een tekort aan niveau 5 verpleegkundigen. Dus daar komt een wachtlijst aan.
Eentoniger werk en hogere werkdruk
Aanvankelijk waren de niveau 5 verpleegkundigen die weer mochten indiceren blij dat ze deze belangrijke taak weer onder hun eigen verantwoordelijkheid kregen. Inmiddels hoor ik vanuit diverse organisaties dat er onvrede is onder de HBO verpleegkundigen omdat zij nu vooral bezig zijn met de administratieve handelingen rond de indicatie en dat zij de afwisseling met de zorg voor zorgvragers missen.
Afspraken met de zorgverzekeraar over niveau 4 die indiceert
Van 1 van mijn klanten weet ik dat zij de indicaties tot kort voor uitsluitend door niveau 5 lieten stellen, maar dat ze merkten dat er een groeiende ontevredenheid was bij de HBO verpleegkundigen waardoor meer HBO verpleegkundigen de organisatie verlieten. Daardoor werd het tekort aan indicatiestellers alleen maar groter. Waarna ze besloten hebben om de indicatie ook door niveau 4 te laten stellen. Zij hebben dit onderhandeld met de zorgverzekeraar. Maar voor kleinere organisaties is die onderhandelingsruimte er niet.
Van een andere klant weet ik dat zij volgens contract door niveau 4 en 5 de indicatie laten stellen en dat dit vanaf 2015 zo gebeurt. En dan is het toch gek dat andere organisaties dat niet mogen?
Alle nadelen op een rij
De groep die mag indiceren is smal: alleen HBO opgeleide verpleegkundigen en mensen die een inservice A opleiding met wijkaantekening hebben mogen indiceren. Dit leidt tot tekorten aan indicatiestellers, want er zijn te weinig van deze verpleegkundigen. Het leidt tot minder afwisseling in het werk van HBO opgeleide verpleegkundigen die alleen nog maar indiceren. En het leidt tot hogere werkdruk, want er is een tekort aan medewerkers. Tot nu toe hoor ik weinig over wachtlijsten, maar uiteindelijk moeten zorgvragers langer wachten op een indicatie.
Kan dat dan echt niet anders? Het lijkt mij van wel.
Hoe dan?
Bij het CIZ indiceren ze toch ook? Zijn dat HBO verpleegkundigen?
Is degene die bij het CIZ de indicatie stelt altijd een HBO verpleegkundige? Welnee!!!! Maar het is wel iemand van wie je mag verwachten dat zij/hij beschikt over voldoende kennis en competenties om deze taak te doen. Dan kan iemand met verpleegkundige achtergrond zoals de ambulancebroeder zich gaan bijscholen en wordt voor de inservice a opgeleide verpleegkundige in de wijk duidelijk dat ze allang aan de vereisten voldoet en zich alleen hoeft bij te scholen op de huidige wet- en regelgeving.
Verbreding indicatiestellers naar niveau 4
De groep van indicatiestellers kan verbreed worden naar HBO verpleegkundigen en naar mensen een inservice A of een niveau 4 opleiding. Er is geen enkele aanleiding om te denken dat dit leidt tot een slechtere indicatie. Immers: bij sommige organisaties gebeurt dit nog steeds. Ook uit onderzoek over de indicatiestelling door het Nivel blijkt dat zorgvragers zeer tevreden zijn over het indicatieproces. Ze geven een 2,9 op een schaal van 1 tot 3 voor de indicatiestelling. Tijdens het onderzoek werd de indicatie gesteld door mbo- en hbo- opgeleide verpleegkundigen.
Meer verpleegkundigen en verzorgenden in raad van bestuur
Ik hoop net als Marian Kaljouw van de Zorgautoriteit dat bestuurders en beleidsmakers beter gaan luisteren naar verpleegkundigen en verzorgenden om samen de problemen op de zorgarbeidsmarkt aan te pakken. En om dan met dit probleem te beginnen: indicatiestellers mogen ook inservice opgeleid of niveau 4 zijn.
Meer weten over onze e-learning Vakbekwaam Indiceren met Omaha System? Lees er hier meer over.
14 reacties
Ik vind het heel erg dat ik niet mag indiceren ik ben al 20 jaar vpk heb het altijd gedaan en opeens mag ik het niet meer doen. Dat was zo leuk en afwisselend in mijn vak . Sinds ander half jaar ben ik begonnen met de opleiding hbo-v wat nu NIVO 6 wordt genoemd. Ik vind het best pittig werken studeren op 46 jarige leeftijd.
Hoi Joyce, ja, das precies mijn punt: het mocht, dat ging goed en dan opeens mag het niet meer. Wel stoer van je dat een HBO opleiding aan het doen bent! En ja dat met die niveau 6 is helemaal niet te snappen (of snap jij het wel, hoor ik graag!!!!) Succes met je studie, lijkt me inderdaad pittig!
Ik heb als inservice-verpleegkundige in de ouderen-wijkzorg een andere baan gezocht, nadat ik niet meer mocht indiceren. Ik heb het ervaren als een uitholling van mijn functie en een degradatie.
ow meis, wat jammer! Ik hoor dit echt heel regelmatig. Dat is toch een enorm verlies? En wie heeft hier nou baat bij? Ik snap heus wel dat de politiek en zorgverzekeraars zullen zeggen dat het niet bedoeld is als degradatie, maar het is wel degelijk een signaal dat zij vinden dat jouw kwalificaties onvoldoende zijn. Daarom vind ik het ook zo jammer dat de beroepsvereniging nog steeds volhoudt dat alleen hbo verpleegkundigen mogen indiceren. Voor wie ben je dan beroepsvereniging? Alleen voor HBO VPK?
Hallo Hedwig,
Wat een goed stuk en wat ben ik het hier mee eens
Sinds de invoering van de Participatiewet, zijn verpleegkundige en verzorgende een soort van vogelvrij, met dank aan politiek en Zorgverzekeraars.
Maar er wordt met verschillende maten gemeten. Want er zijn organisaties, zonder gediplomeerd personeel(Alleen een eigen ADL cursus), die 24 uurs zorg aanbieden, met toestemming van diverse Zorgverzekeraars. Dus ook een compleet WLZ pakket, thuismodule aanbieden. De organisatie wordt dik betaald, personeel werkt voor 10 euro per uur, mijn vraag is: Hoe kan dit?? Wij moeten als verpleegkundige bijscholen voor bijna alles en als je je contacten op de juiste plek hebt zitten, ga met niet gekwalificeerd personeel werken.
Verpleegtechnische handelingen bv.
Laat verpleegkundige 4/5 indiceren, met hun jarenlange ervaring. En ook gewoon hun werk in de praktijk doen en niet alleen formulieren in vullen.
Hoi Marja,
dank voor je reactie. De macht van de zorgverzekeraars en politiek is zeker groot, maar de beroepsbvereniging heeft ook steeds geroepen dat alleen HBO verpleegkundigen kunnen indiceren. Voor die organisaties die jij noemt, daar heb ik geen zicht op, ik mag hopen dat die snel hun vergunning weer kwijt zijn. En ik hoop ook dat als de indicatie ook door niveau 4 gesteld mag worden, dat VPK ook weer lekker in de praktijk kunnen werken. Dat maakt werk toch veel leuker en beter, beetje afwisseling!?
Hoe maken we de zorg nog duurder? Nou, zo dus. Bij ons wordt te laat geïndiceerd, omdat er geen niveau 5 beschikbaar is. Wij worden daardoor niet betaald. Het is een grote schande.
Hoi Roos,
ja het is gekkigheid. Het moest me dan ook van het hart!
Er is een expertiseprofiel casemanager dementie met sociaal werk achtergrond. (BPSW)
Daarin wordt heel duidelijk aangegeven onze kennis en expertise.
Zij zouden ook allemaal moeten mogen indiceren vind ik. Daarbij hebben ook veel casemanagers de scholing indiceren gehad en zijn daar al veel langer mee bekend.
Hoi Tea,
dank voor je berichtje. Ja, ik vind dat ook gek. Er wordt gedaan alsof casemanagers en vpk 4 loodgieters zouden zijn, alsof zij een heel ander vak hebben. Terwijl dat natuurlijk gewoon niet zo is. Ik vind het zelf best lastig, want er zijn ook best veel vpk niveau 5 die ik nu voor het hoofd stoot, maar het moest er toch uit.
Zelf ben ik inservice a opgeleide verpleegkundige. Heb ook de cursus indiceren in de wijk gedaan. Vervolgens begonnen met HBO v, maar liep spaak door combinatie reorganiseren en privé. Ik zou graag willen dat bv post bachelor wijkverpleging ook voor ons te doen was waardoor je voor wijkverpleging niveau 5 of inmiddels 6 bent. Ik indiceer nu onder supervisie HBO verpleegkundige. Maar zou het graag weer zelfstandig doen. Ik vind dat zorgkantoor veel te veel macht heeft. Ik hoop op veranderingen maar denk dat het toch op HBO v aan zal komen. Ministerie van VWS zal ook nog uitsluitsel gaan geven over mbo en hbo big register… Ik wacht het af
Hoi Rinet,
ik hoop ook dat het ministerie er eens uitsluitsel over geeft.
Hedwig
Hier zit misschien helemaal niemand op te wachten.
Ik heb na 40 jaar werken in de zorg in juni 2018 mijn HBOV MGZ cumlaude afgesloten.
Het heeft mij zoveel gebracht. Als je wilt indiceren ga dan de studie volgen.
Loop niet weg maar verrijk je leven en je kijk op de zorg.
Hoi Lenie,
van harte gefeliciteerd met het halen van je HBO MGZ! Cum laude ook nog, topper! Natuurlijk verrijk je met een opleiding je kijk op de zorg en zelfs je leven. Maar wat mij tegenstaat is de willekeur waarmee dit wordt ingezet. Sommige organisaties krijgen wel ontheffing, andere niet. Dat is mijn punt. En mijn punt is ook dat er ooit een begin is gemaakt om te kijken naar eerder verworven competenties (wat je hebt geleerd tijdens werk en leven, kort door de bocht) en dat daar in de praktijk bar weinig mee gebeurt. En dat een inservice A met wijkaantekening wel kwalificeert en zonder wijkaantekening niet.
Hartelijke groet,
Hedwig